سروموتور( Servomotor ) یا موتور کنترل ( Control motor ) نوعی از موتورهای الکتریکی است که با هدف بکارگیری در سیستمهای کنترل فیدبک طراحی میشود. لختی (اینرسی) در این موتورها پایین بوده و در نتیجه تغییر سرعت در این موتورها بسیار سریع است. معمولا قطر این موتورها کم اما درازای آنها زیاد میباشد. سرو موتور یک دستگاه است که یک محور (shaft) خروجی دارد. این محور قادر است تا در یک موقعیت و زاویه ای خاص با ارسال سیگنال رمزی قرار گیرد. در واقع چگونگی حرکت وموقعیت های زاویه ای این محور خروجی توسط دسته ای از ...... ادامه »
ترانسفورماتورهای قدرت از گرانقیمت ترین تجهیزات داخل پستها و نیروگاه ها می باشند .در این ترانس ها از روغن به عنوان عایق استفاده میشود معمول ترین نوع روغن استفاده شده در ترانس، روغن نیناس بوده که در دمای 150 تا 160 درجه سانتیگراد دچار حریق می شود ،حجم روغن ترانس ها متفاوت است مثلادر ترانس های ۱۳۲کیلو ولت حدود ۴۲٫۵تن روغن نیناس ذخیره شده است که در صورت بالا رفتن دمای ترانس انفجار حاصل این حجم از روغن بسیار خطر ناک می باشد و وقتی که آتش بگیرد می تواند آتش را به ...... ادامه »
سیگنال ژنراتور (Signal generator) یک دستگاه الکترونیکی است که سیگنال های الکترونیکی تکراری یا غیر تکراری را در دامنه آنالوگ یا دیجیتال ایجاد می کند. سیگنال ژنراتور به طور کلی در طراحی، آزمایش، عیب یابی و تعمیر دستگاه های الکترونیکی یا الکتروآکوستیک مورد استفاده قرار می گیرد، هرچند که اغلب دارای کاربردهای هنری نیز می باشد. انواع مختلفی از سیگنال ژنراتورها با اهداف و کاربرد های مختلف و در سطوح مختلف قیمتی وجود دارد. این انواع شامل فانکشن ژنراتورها، سیگنال ژنراتورهای RF و ...... ادامه »
ترموکوپل ( Thermocouple ) در واقع یکی از روش های تولید برق بصورت مستقیم از گرما می باشد.ترموکوپل در واقع از اتصال دو فلز ناهمگون تشکیل شده که با گرم شدن محل اتصال الکتریسیته تولید می شود. با رسیدن حرارت به محل اتصال این دو فلز، جریان بسیار ضعیفی از محل اتصال تولید می شود و به سمت سیم ها، جریان می یابد. با بالا تر رفتن دمای محل اتصال دو فلز، ولتاژ تولیدی افزایش می یابد و در حقیقت ترموکوپل در هر دما، ولتاژ معینی تولید می کند و در نتیجه در صورتی که بتوانیم این ولتاژ را به صورت دقیق ...... ادامه »
چه میشد اگر میتوانستیم از انرژی خارق العاده آذرخش استفاده کنیم؟ مثلا زمانی که گوشی شما لحظات آخر عمر باتری خود را سپری میکند، ناگهان به کمک یک آذرخش به شارژ کامل میرسید؟ اما آیا این در دنیای واقعی ما امکان پذیر است؟ آیا میتوان از انرژی آذرخش استفاده کرد؟ دلایل زیادی وجود دارد که میتوان به این پرسش پاسخ منفی داد، اولین و شاید مهم ترین آنها بحث ایمنی شماست! شاید بتوان گوشی شما را با این روش شارژ کرد ولی لزوما نمیتوان شما را ...... ادامه »
ایجاد توان سه فاز نسبت به توان تکفاز مزایای کاملا اشکاری دارد . همچنین انتقال سه فاز از لحاظ اقتصادی بصرفه تر است. اجازه دهید نگاهی به متداول ترین سیستم سه فاز یعنی سیستم سه فاز متعادل بیندازیم.منبع سه پایانه دارد (بدون احتساب پایانه خنثی یا زمین) و اگر با ولتمتر اندازه بگیریم خواهیم دید که دامنه ولتاژ بین هر دو پایانه ای یکسان است. البته این ولتاژها هم فاز نیستند.به سادگی می توان نشان داد که هر یک از این سه ولتاژ نسبت به دو تای دیگر ۱۲۰ درجه اختلاف فاز دارند.علامت فاز به ...... ادامه »
قواعد و قوانین سیم کشی ساختمان چیست ؟ باید به این نکته به صورت کاملا جدی توجه داشت که مهارت سیم کشی ساختمان ، تنها به صورت تجربی به دست نمی آید ، به این صورت که ممکن است شخصی سال ها تجربه سیم کشی داشته باشد ، اما از رعایت برخی قوانین آن هیچ اطلاعی نداشته باشد . در همین راستا توصیه و تاکید ما همواره بر این نکته بوده است که سیم کشی و برقکاری ساختمان می بایست بر اساس نشریه های مربوط به آن اعم از نشریه ۱۱۰ و مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان باشد. مبانی سیم کشی ساختمان چقدر ...... ادامه »
ولتاژهای خطرناک در پستهای فشار قوی عبارتند از: افزایش ولتاژ نقطه زمین در محل وقوع اتصال کوتاه، ولتاژ تماس فلز به فلز، ولتاژ گام، ولتاژ تماس، ولتاژ مش و ولتاژ انتقالی 1- افزایش ولتاژنقطه زمین در محل وقوع اتصال کوتاه یا Ground Potential Rise: یکی از پارامترهای کلیدی در بحث سیستمهای اتصال زمین است. به طور خلاصه، در هنگام وقوع اتصال کوتاه، بسته به میزان جریان اتصال کوتاه و مقاومت اتصال زمین، ولتاژ نقطه زمین شده (که جریان اتصال کوتاه از آن عبور میکند) افزایش ...... ادامه »
کابل های خود نگهدارنده (Aerial bundled cables) طبق تعریف عبارتند از چندین هادی فاز عایق دار به هم پیچیده شده که معمولا هادی نول آن بدون عایق می باشد و در خطوط توزیع هوایی مورد استفاده قرار می گیرند. این کابل ها در مواردی که استفاده از خطوط با هادی های لخت هوایی منجر به بروز حوادث خطرات جانی و حوادث می شود و یا اینکه رعایت حریم خطوط برق و سایر نکات فنی و ایمنی شبکه برق مقدور نیست استفاده می گردند . از عمده ترین این موارد می توان به مسیرهایی اشاره نمود که دارای عرض کم بوده و یا در آنها موانعی ...... ادامه »
مولتی ترن ( multi turn) یک مقاومت متغیر شبیه به پتانسیومتر، اما بسیار دقیقتر است. میزان مقاومت در مولتی ترن هم با پیچاندن ولوم آن تغییر میکند و تغییراتش به شکل لگاریتمی است نه خطی. برای تنظیم مقدار مقاومت پتانسیومتر و ولوم میتوان با نیم دور چرخاندن پیچ تنظیم آنها را از حداقل مقدار به حداکثر مقدار رساند، ولی در مولتی ترن برای رسیدن از حداقل به حداکثر باید چندین دور پیچ تنظیم چرخانده شوند. ...... ادامه »
اسلیپ رینگ (slip ring) یا روتاری کانورتر یک وسیله الکترومکانیکی است که امکان انتقال قدرت و سیگنال های الکتریکی را از یک ساختار ثابت به یک ساختار دوار فراهم می کند. به عبارت دیگر روشی برای ایجاد یک اتصال الکتریکی بین تجهیزات دوار است که اجازه می دهد انرژی بین دو بخش الکتریکی دوار جریان پیدا کند. همچنین استفاده از آنها باعث بهبود و ساده سازی عملکرد مکانیکی سیستم و حذف سیم های مستعد خرابی که از مفاصل متحرک آویزان هستند میشود. این وسیله که به نام رابط الکتریکی ...... ادامه »
پژوهشگران با تکنیکی انقلابی موفق شدهاند بدون تغییر در نوع محیط، سرعت نور را در فضای آزاد از نصف به ۳۰ برابر سرعت عادی نور برسانند و نیز مسیر حرکت آن را معکوس کنند. بالاخره خبر رسیده است که پژوهشگرانی از دانشگاه مرکزی فلوریدا راهی برای کنترل سرعت نور یافتهاند. آنها نهتنها توانستهاند سرعت یک پالس نور را افزایش دهند، بلکه موفق شدهاند از سرعت آن بکاهند و حتی جهت حرکت آن را نیز معکوس کنند. این دستاورد گامی مهم در پژوهشهایی است که ...... ادامه »
توربین بادی به توربینی گفته میشود که برای تبدیل انرژی جنبشی باد به انرژی مکانیکی به کار میرود. اجزای تشکیل دهنده توربین بادی: باد سنج (Anemometer): این وسیله سرعت باد را اندازه گرفته و اطلاعات حاصل از آن را به کنترلکنندهها انتقال میدهد. پرهها (Blades): بیشتر توربینها دارای دو یا سه پره میباشند. وزش باد بر روی پرهها باعث بلند کردن و چرخش پرهها میشود. ترمز (Brake): از این وسیله برای توقف موتور در مواقع اضطراری استفاده میشود. عمل ...... ادامه »
خورشید مصنوعی در چین ساخته شد. گفته شده که دمای این خورشید مصنوعی ۶ برابر هسته خورشید است. این خورشید توانایی تبدیل هیدروژن به انرژی تجدیدپذیر را دارد. محققان چینی یک خورشید مصنوعی ساختهاند که دمای آن به ۱۰۰ میلیون درجه سانتیگراد میرسد و قادر است از هیدروژن، انرژی تجدید پذیر ارزان تولید کند. این خورشید مصنوعی در واقع یک راکتور است که فرایند خورشید را تقلید میکند. این دستگاه بخشی از پروژهای است که هیدروژن را به انرژی تجدید پذیر و کم هزینه تبدیل میکند. دمای ...... ادامه »
روتامتر نوعی دبی سنج است که می تواند دبی سیال عبوری از یک لوله را برای ما اندازه گیری نماید. این سیال می تواند مایع و یا گاز باشد. استفاده از روتامتر برای اندازه گیری دبی بسیار رواج دارد. روتامتر از یک مجرای مخروطی تشکیل می شود که درون آن یک شناور موجود می باشد. در اثر عبور جریان سیال از پایین به بالای روتامتر، نیروی مقاومی به این شناور وارد می شود و آن را به طرف بالا حرکت می دهد. با بالا رفتن شناور، سطح مقطع روتامتر افزایش یافته و لذا سطح جریان میان شناور و مجرای مخروطی ...... ادامه »
ایجاد اشکال در داخل ترانسفورماتور معمولا به همراه قوس است. دمای بالای قوس الکتریکی، موجب تجزیه شدید روغن ترانسفورماتور میشود. گاز بیرون آمده در این فرآیند فشار داخل تانک را به شدت بالا میبرد. در حادثه اتصال کوتاه، فشار داخل تانک چنان افزایش مییابد که ممکن است تانک منفجر و سبب بروز آتش سوزی شود. برای پرهیز از آسیب رسیدن به تانک ترانسفورماتور یک دریچه انفجار (explosion-vent) پیش بینی شده است. دریچه انفجار شامل لولهای است که سر پایینی آن به وسیله ...... ادامه »
اتاق باتری (battery room) یک اتاق در یک مرکز است که با در بر داشتن باتری (battery)، به عنوان پشتیبان یا سیستم برق اضطراری (uninterruptible power systems) استفاده میشود. باتریها جریان برق مستقیم (DC) ارایه میکنند که ممکن است به طور مستقیم توسط برخی از انواع تجهیزات استفاده شود و یا ممکن است توسط تجهیزات تامین برق اضطراری یا UPS به برق متناوب (AC) تبدیل شود. باتریها بر حسب طراحی سیستم الکتریکی، ممکن است برق را برای چند دقیقه، چند ساعت یا چند روز ارایه کنند؛ البته بیشتر ...... ادامه »
انواع صاعقه گیر الکترونیکی اختلاف پتانسیل الکتریکی بین توده های ابر در اثر تحریک و فشار نزذیک آذرخش با صاعقه ایجاد می شود. صاعقه انواع متفاوتی دارد که بیش از 95 درصد از این نوع صاعقه ها ، تخلیه شان در بین ابرها انجام می پذیرد. قدرت جریان هر صاعقه بین 5 الی 45 کیلو آمپر بر میکروثانیه می باشد که سرعت بسیار بالایی است. بنابراین برای حفاظت از این نوع صاعقه ها می توان از صاعقه گیر الکترونیکی یا همان ارسترهای کلاس C یا نوع 2 به صورت تک فاز و سه فاز به همراه نول استفاده نمود. نحوه ...... ادامه »
اصول عملکرد صاعقه گیر فعال (ESE) صاعقه گیر فعال،صاعقه گیری می باشد که به واسطه انرژی دریافتی از منبع خارجی و استهلاک و مالش ابرها تولید شده و به صورت خود کفا هوای اطراف خود را یونیزه می نماید و از امنیت بیشتری برخوردار می باشد. صاعقه گیر های فعال به دو دسته تقسیم می شود : 1- صاعقه گیرهای وابسته به فعال شدن به منبع خارجی مانند برق شهر ، باتری 2- صاعقه گیر خود کفا برای فعال شدن انرژی به واسطه یک مکانیزم داخلی صاعقه گیر های فعال جزو صاعقه گیر های الکترونیکی هستند که بیشترین ...... ادامه »
1- کنتور صاعقه گیر (کانتر صاعقه گیر) جهت نمایش و ثبت تعداد صاعقه جذب شده و تخلیه شده . 2- کلمپ یا بست: جهت اتصال هادی نزولی به صاعقه گیر ، جنس بدنه این کلمپ از فولاد و گالوانیزه می باشد. ...... ادامه »
نظر به اینکه اصولاً حاملهای باردار (الکترونهای آزاد) باعث هدایت جریان در فلزات و ایجاد قوس الکتریکی در عایق ها می شوند، لذا در خلأ کامل چون هیچ عنصری وجود ندارد که حامل الکترونها باشد، باید جدا شدن دو کنتاکت فلزی جریان دار به احتمال قوی بدون ایجاد انجام گیرد. با توجه به این اصل مهم کلیدهای فشار قوی که کنتاکتهای آن در خلأ از هم جدا می شوند ساخته شده است. ...... ادامه »
مقاومت ویژه خاک (Soil resistivity) مقداری است که نشان می دهد یک حجم معینی از خاک (مکعبی از خاک به طول، عرض و ارتفاع یک متر) چقدر در برابر عبور جریان الکتریکی مقاومت می کند و واحد آن اهم-متر یا اهم-سانتی متر می باشد. این مقدار یک پارامتر مهم در سیستم هایی است که وابسته به عبور جریان از زمین می باشند. اندازه مقاومت ویژه خاک می تواند از یک اهم-متر (آب دریا) تا چند میلیون اهم-متر (ماسه سنگ) تغییر یابد. مقاومت ویژه خاک به عوامل متعددی همچون دما، رطوبت، مواد شیمیایی موجود در خاک و ...... ادامه »
به طور کلی کلید های برق بصورت زیر طبقه بندی می شوند: 1- بر حسب نوع منبع نیرو که شامل کلیدهای مورد مصرف در برق متناوب (AC) برق مستقیم (DC) و هر دو نوع متناوب و مستقیم (DC و AC ) می شود. 2- بر حسب نوع اتصال که شامل کلیدهای یک جهته (یک پل، دو پل، سه پل و سه پل و نول ) کلید های چند (دو جهته با حالت خاموش، دو مداره تبدیل، تبدیل دوپل، و صلیبی) می باشد. ...... ادامه »
به طور کلی عناصر و قطعات الکترونیکی به دو دسته اکتیو Active (فعال) و پسیو Passive (منفعل) تقسیم می شوند. تعاریف مختلفی که برای عناصر اکتیو ( Active ) وجود دارد : 1- عناصر و المان هایی هستند که جریان الکتریسیته را کنترل می کنند. اکثر مدارهای الکترونیکی حداقل یک قطعه Active دارند. 2- یا تعریف دیگرش این است که عناصر active نیاز به منبع خارجی لازمی برای عملکردشان دارند. برای مثال یک ترانزیستور نیاز به یک حداقل ولتاژی (مثلا 0.7 volt) دارد که بتواند هدفش را انجام دهد. 3- دهنده انرژی ...... ادامه »
باتری منبعی از انرژی پتانسیل الکتریکی است که در درون آن با انجام واکنشهای شیمیایی، انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی تبدیل میشود، این انرژی در قطبهای باتری قابل دریافت است. انرژی قابل دریافت در قطبهای باتری به ازای واحد بار الکتریکی را نیروی محرکه الکتریکی Electromotive force یا emf باتری میگویند و آن را با یکای ولت اندازهگیری میکنند. قطب مثبت باتری را آند و قطب منفی آن را کاتد مینامند. (درفرهنگ عامیانه به قطبها، سر مثبت و سر منفی نیز گفته ...... ادامه »
میتوان رله را به عنوان یک کلید یا سوییچ تعریف کرد. کاربرد کلیدها معمولا برای این هست که یک مدار الکتریکی رو به طور دستی خاموش و روشن کنیم. کار رلهها هم به همین شکل است اما تفاوتی که این قطعه با بقیه کلیدها دارن اینه که رله ها این کار رو با استفاده از سیگنال الکتریکی انجام میدن یعنی یک رله با استفاده از یک سگینال الکتریکی یک مدار رو روشن و یا خاموش میکند. این قطعات در انواع مختلفی مثل الکترومکانیکی و یا Solid state ( حالت جامد) وجود دارند. اجزای تشکیل ...... ادامه »
سیستم ONAN (روغن طبیعی – هوا طبیعی): در این سیستم، هوا به طور طبیعی با سطح خارجی رادیاتورهای در تماس است و رادیاتورها به طور طبیعی با هوا خنک میشوند. همچنین گردش روغن در ترانسفورماتور نیز به طور طبیعی صورت میگیرد، یعنی روغن گرم بالا میرود و روغن سرد، جای آن را میگیرد .این نوع سیستم خنک کنندگی مختص ترانسفورماتورهای با قدرت کم است ؛ زیرا با افزایش قدرت ترانسفورماتور، حرارت سیم پیچها زیاد میشود و روغن باید با سرعت بیشتری در تماس با هوای بیرون قرار ...... ادامه »
ارت (earth) به معنای زمین است که در صنعت برق به آن سیستم اتصال زمین اطلاق میشود. در مهندسی برق، واژه ارت با توجه به کاربردهای آن دارای مفاهیم متنوعی است. اما در اینجا این واژه در مورد اتصال مستقیم به زمین مورد استفاده قرار میگیرد. یک مدار الکتریکی ممکن است به دلایل مختلفی به زمین متصل شده باشد. در مدارهای قدرت این اتصالها عموماً برای افزایش ایمنی و محافظت افراد یا دستگاهها از تاثیرات معیوب بودن عایقکاری هادیها ایجاد میشود. اتصال به زمین در ...... ادامه »
شرکت توسعه نفت عمان (PDO) بزرگترین تولید کننده نفت و گاز در عمان با همکاری شرکت GlassPoint Solar، شرکت پیشرو در زمینه بهره برداری از انرژی خورشیدی، در 8 ژوئیه 2015 اعلام کرد که قصد دارد یکی از بزرگترین نیروگاه های خورشیدی جهان را بسازد. این انرژی حرارتی خورشیدی می تواند بخار مورد نیاز برای استخراج نفت در عمان را فراهم کند. Miraah (به معنی آیینه در زبان عربی ) تاسیساتی 1021 مگاواتی در جنوب کشور عمان می باشد که با جذب اشعه خورشید، بخار تولید می کند. از این بخار در EOR ...... ادامه »
در بسیاری از مواقع مشاهده میشود که پریزهای برق منازل یا محلهای کار هردو دارای فاز هستند ویا به اصطلاح دوفاز شدهاند. این اتفاق زمانی رخ میدهد که سیم وسط ترانس توزیع برق شبکه اصلی قطع شده باشد یا در آن ایرادی روی دهد. در ترانسهای توزیع برق در شبکههای انتقال معمولا انشعاب چندین مشترک از یک ترانس منشعب میشود و معمولا یک سیم نول برای هر سه فاز استفاده میشود و این سیم نول نیز به صورت مشترک بین تعداد مشترکها کشیده میشود. زمانی که در یک شبکهی ...... ادامه »