مقالات › دانشنامه برق 

ژنراتور دستگاهی است که طی یک سری فرآیند، انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل می نمایند.
ژنراتورها بر اساس سوخت های مصرفی به انواع دیزلی ، بنزینی، گازسوز و دوگانه سوز و مازوت سوز و ... تقسیم بندی می شوند. دیزل ژنراتور یا مولد دیزل به ترکیبی از موتور دیزل، ژنراتور و انواع متعلقات فرعی از قبیل شاسی، اطاقک پوشاننده جهت محافظت و کاهش صدا، سیستم‌های کنترل، قطع‌کننده‌های اضطراری مدار، سیستم مولد گرما، سیستم استارت اتومات و غیره که به منظور تولید برق استفاده می‌شود، می‌گویند. مجموعه دیزل ژنراتورها در مکانهای بدون اتصال به شبکه توان، مانند مواقعی که نیاز ضروری به فراهم کردن توان و انرژی است و نیز زمان هایی که شبکه وجود ندارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در مقایسه با موتور بنزینی بسیار کارامد تر می باشد :

موتور دیزل معمولا به عنوان موتور مکانیکی در کنار ژنراتور برق به عنوان دیزل ژنراتور استفاده می شود. استفاده گسترده آنها در لوکوموتیوها ، تجهیزات ساختمانی ، خودرو ، و تعداد بیشماری از کاربردهای صنعتی است . قلمرو آنان تقریبا در تمام صنایع گسترش یافته است و می توان به صورت روزانه مشاهده نمود از جمله کاربرد در دیزل ژنراتور ، موتور دیزل صنعتی ، کشاورزی ، ساختمانی ، دریایی ، استخراج معادن ، بیمارستان ها ، جنگلداری ، ارتباطات راه دور ، معادن ، و... مهمترین کاربرد موتور دیزل در زمینه تولید برق اضطراری ، از دیزل ژنراتور است.
از دیزل ژنراتور برای مصارف کوچک ، مانند استفاده در خانه ها ، و همچنین برای مصارف بزرگتر مانند استفاده در کارخانجات صنعتی ، بیمارستان ها ، و ساختمان های تجاری اشاره نمود.

                                                                          

در نظر گرفتن سایز دیزل ژنراتور برای جلوگیری از کم شدن بار یا کمبود توان ضروری است و این عمل بوسیله الکترونیک مدرن به ویژه بارهای غیرخطی دشوار شده است. نحوه انتخاب باتری شارژر دیزل ژنراتور: یکی از دلایل استفاده از باتری شارژر در مواقعی است که دیزل برای مدت طولانی روشن نمی شود و باتری به دلیل فعل و انفعالات شیمیایی داخلی باعث تخلیه با دشارژ شدن آن نشود و باتری شارژر با تزریق جریانی جرئی باتری را شارژر نگه دارد. باتری که کاملا دشارژ شده است، برای شارژ شدن جریان اولیه حدود 5% ظرفیت باتری را نیازدارد، به این معنی که برای باتری 120 آمپر ساعت، حدود 6 آمپر جریان شارژ اولیه نیاز است که شارژ با خروجی 10 آمپر برای این کار مناسب می باشد. نکته مهم اینجاست که باتری هایی که عمر مفید آنها تمام شده و یا به هر دلیلی آسیب دیده اند، هنگام اتصال باتری شارژر، جریان بالایی را از نزدیک به اتصال کوتاه طلب می کنند و این جریان باعث آسیب دیدن شارژر می شود.

جهت سایز نمودن دیزل ژنراتور دانستن بارهای مصرفی در هر سایت الزامی است. لذا گروه مهندسین فرآیند یا مهندسین مکانیک در هر پروژه بایستی لیست بارهای موتوری و غیرموتوری مورد نیاز در فرآیند هر پروژه را تحت عنوان مدرکی بنام power consumption list ارایه دهند.
هدف از محاسبه بار الکتریکی مصرفی ، رسیدن به یک مقدار عددی تاحدودی دقیق برای محاسبه توان الکتریکی ژنراتور است. برآورد نادرست میزان بار مصرفی می تواند منجر به انتخاب یک دیزل ژنراتور نامناسب شده که در صورت کمتر بودن توان آن از توان مورد نیاز واقعی، نیاز ما را برآورده نمی کند و برای تعویض آن بناچار متحمل هزینه بالایی می شویم و در صورت بیشتر بودن توان آن از توان مورد نیاز واقعی، باعث تحمیل هزینه اضافی اولیه جهت خریداری آن و تحمیل هزینه سوخت و استهلاک اضافی در طول مدت بهره برداری می گردد. مهم نیست که کنتور برق شهر شما چند آمپر است یا چه امتیازی از اداره برق گرفته اید زیرا برق شهر پشتوانه شبکه داشته و به عنوان مثال ممکن است شما از یک کنتور ۱۰۰ آمپر به اندازه ۱۵۰ آمپر در لحظه توان مصرف کنید یا از یک کنتور ۱۰۰ آمپر ، ۲۰ آمپر هم مصرف نکنید .
در صورتیکه دیزل ژنراتور قرار است فقط جهت مواقع اضطراری و در صورت قطع برق شبکه استفاده گردد الزاما نباید بطور کامل جانشین برق شبکه شود و میتواند تنها به مصرف کننده های ضروری را برق بدهد که در اینصورت توان دیزل ژنراتور مورد نیاز کمتر و سایز آن کوچکتر خواهد شد. پس ابتدا باید تعیین شود که دیزل ژنراتور برای تامین برق بصورت دائمی استفاده میشود یا فقط برای مواقع اضطراری.