مقالات › دانشنامه برق

نکات بهره برداری از باتری خانه پست برق

۲۷ اسفند ۱۳۹۷

اتاق باتری (battery room) یک اتاق در یک مرکز است که با در بر داشتن باتری (battery)، به عنوان پشتیبان یا سیستم برق اضطراری (uninterruptible power systems) استفاده می‌شود. باتری‌ها جریان برق مستقیم (DC) ارایه می‌کنند که ممکن است به طور مستقیم توسط برخی از انواع تجهیزات استفاده شود و یا ممکن است توسط تجهیزات تامین برق اضطراری یا UPS به برق متناوب (AC) تبدیل شود. باتری‌ها بر حسب طراحی سیستم الکتریکی، ممکن است برق را برای چند دقیقه، چند ساعت یا چند روز ارایه کنند؛ البته بیش‌تر باتری‌ها در مدت چند ثانیه پس از قطع برق، UPS را تغذیه می‌کنند.

اتاق‌های باتری در نیروگاه‌ها (power plants) و پست‌های برق (substations) یافت می‌شوند که در آن نیاز به برق قابل اعتماد برای بهره برداری از سویچ‌گیر (switchgear)، سیستم‌های حیاتی آماده به کار و بلک استارت (black start) احتمالی ایستگاه می‌باشد. اغلب باتری‌های سویچ‌گیر‌های بزرگ، سیستم‌های نامی ۱۲۵ یا ۲۵۰ ولت و دارای شارژر‌های باتری چندگانه با منابع قدرت مستقل از هم هستند.

جهت بهره برداری بهینه و افزایش عمر و راندمان مجموعه باتری ها و شارژر نیاز به رعایت نکات زیر می باشد:

1- باتری خانه باید دارای روشنایی و نور کافی بروی باتری‌ها باشد. (چراغ‌ها از نوع ضد انفجار بوده و کلید آن در بیرون از فضای باتریخانه نصب باشد).

2- فن مناسب و تهویه هوای خوب، برقرار باشد (فن باتریخانه باید قادر باشد در طول یک ساعت ۳ برابر حجم هوای اتاق باتری را تهویه نماید. خوب است درب ورودی و فن در نقطه مقابل هم در اتاق باتری نصب باشند)

3- دمای اتاق باتری باید بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد باشد. از اینرو نصب دماسنج کوچک در باتریخانه الزامی است. گرما باعث تسریع در واکنش‌های شیمیایی میشود و صفحات مثبت را خراب می‌کند و عمر باتری کم میشود و سرما بروی انجام واکنشهای شیمیایی سرایی تاثیر معکوس می‌گذارد.

4- ورود اجسام داغ و آتش گیر، استعمال دخانیات و ایجاد جرقه و شعله در باتریخانه ممنوع است.

5- لوازم تست و سرویس باتری‌ها باید عایق باشند. ظرف آب مقطر، قیف، پارچ و ...

6- غلظت سنج باید سالم و دارای قدرت مکش مناسب جهت قرائت غلظت الکترولیت باترهای را داشته باشد.

7- سینک دست شویی و شیر آب باید سالم باشد. (وجود چشم شوی در باتریخانه‌های بزرگ الزامی است)

8- کپسول آتش نشانی در مجاورت درب ورودی باتریخانه نصب باشد. (کپسول از نوع C.).

9- دیواره‌ها و کف و سقف باید از مواد ضد اسید باشند و اگر نقاطی مشکل دارد گزارش شود

10- گرد و غبار و خاک و خاشاک به اتاق باتری راه نداشته باشد.

11- رطوبت و یا کانال فاظلاب و یا کانالهای کابل آن‌ها باید خشک و تمیز باشد.

12- منافذ ورود حیوانات موذی بسته باشد.

13- شماره گذاری سل‌ها از سر مثبت.

14- پایه‌های باطر‌ها صحیح و سالم و در جای خود محکم استقرار داشته باشند. (پایه‌ها ضد زلزله باشند)

15- جلد سل‌های باتری بدون ترک و شکستگی بوده و نشتی الکترولیت نداشته باشد.

16- عدم پوشش بروی باتری‌ها. بخصوص باتریهای سیلد اسید.

17- قطب سل‌ها تمیز و بدون رسوب بوده و اتصالات با پیچ و مهره سفت شده و پارگی یا شکستگی نداشته باشد؛ پیچ و مهره‌ها خوردگی نداشته باشند.

18- سطح صفحات داخل سلول مملو از الکترولیت باشد. (۱۰ میلی متر بالای صفحات) اگر سطح الکترولیت پایین بود فقط و فقط از آب مقطر خالص استفاده گردد، اگر سطح صفحات خالی از الکترولیت بماند صفحات منفی با هوا ترکیب شده و دیگر این صفحات در واکنشهای شیمیایی شرکت نخواهند کرد. دقت گردد بیش از حد اضافه کردن آب مقطر باتری‌ها را خراب می‌کند. تا علامت مشخص شده MAX بیشتر نشود.

19- در صورتی که بیش از ۱۰ سل احتیاج به آب مقطر داشتند جهت همگن شدن الکترولیت سل‌ها باید شارژ برابر کننده به باتری‌ها اعمال شود. (شارژ EQUALIZE به مدت حداقل ۲ ساعت).

20- خارج شدن حبابهای بزرگ از سل‌ها نشان از شارژ زیاد است که باید وضعیت شارژ تغییر کرده و ولتاژ و جریان شارژ کم شود.

21- سطح داخل سل‌ها باید تمیز بوده و صفحات مثبت آن قهوه‌ای تیره و صفحات منفی آن خاکستری براق باشند. (در باتریهای سربی - اسیدی)

22- روی اتصالات را باید با وازلین چرب نمود.

23- جلد صفحات را مجازیم با پارچه نمناک تمیز کنیم و استفاده از حلال‌ها خطرناک است.

24- قرائت صحیح میزان غلظت سل ها.

25- برای باتریهایی که بصورت STANDBY در سیستم نصب میشوند شارژ فلوت به اندازه ۲. ۱۵ تا ۲. ۲۵ ولت بر هر سل در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و با جریان ۴۰ تا ۱۰۰ میلی آمپر برای هر سل باید تنظیم گردد.

26- هر ۳ ماه باید مد شارژ باتری‌ها به مد شارژ EQUALIZE تغییر یابد تا الکترولیت و مواد فعال داخل باتری‌ها از حالت یکنواختی درآیند. چون به مرور زمان اسید که نسبت به آب مقطر چگال‌تر است به ته ظرف رسوب میکند و مواد فعال صفحات نیز بر اثر شارژ فلوت طولانی مدت یونیزه شده اند از صفحات جدا می‌شوند.

27- میزان شارژ EQUALIZE برای هر سل ۲. ۲۵ تا ۲. ۳۵ ولت بر هر سل است و حداکثر تا ۲۴ ساعت می‌باشد.

28- شارژ تعادلی برای باتری‌ها با عمر بالای ۵ سال و یا باتریهایی که سیکل شارژ و دشارژ آن‌ها بالاست در طول عمر ان‌ها موثر است.

29- در زمان تست دشارژ حداقل ولتاژ مجاز برای هر سل ۱. ۸ ولت می‌باشد و در صورتی که ولتاژ به این میزان رسید باید باطر‌ها را شارژ کرد در غیر اینصورت شارژ مجدد باتری‌ها بسیار مشکل و طول عمر باتری‌ها کم میشود.

30- حداکثر ولتاژ برای هر سل ۲. ۵ ولت می‌باشد.

31- با توجه به منحنی دشارژ باتری‌ها باید اندازه گیری ولتاژ را پس از حداقل ۱۰ دقیقه از قطع شارژر انجام دهیم

32- برای اندازه گیری غلظت باتری‌ها با توجه به دمای هر سل اقدام کرده و باید توجه داشت که قبل از آن به سل‌ها آب مقطر اضافه نشده باشد. (یعنی اگر قبلا آب مقطر اضافه شده می‌بایست یک شارژ برابر کننده اعمال شده باشد و مدت اعمال این شارژ نیز به اتمام رسیده باشد.)

33- جهت تست و سرویس باتری‌ها طبق تست شیت با کد ایزو اقدام کرده و مقادیر ولتاژ و جریان قبل از قطع شارژر ثبت شده و سپس شارژر را قطع کرده تا باتری‌ها دشارژ شوند. در این میان استفاده از دستگاه لود برای باتری‌ها جهت ظرفیت سنجی درست آن‌ها، مفید است. اما در این میان باید دقت داشت که باتری‌ها را نباید در مدت زمان کوتاه با جریان بالایی دشارژ نمود چرا که سرعت دشارژ و عمق تخلیه الکتریکی و ولتاژ باتری در انتهای کار و تاثیر مستقیم دما بر باتری عوامل موثر در ظرفیت واقعی باتری‌ها خواهند بود و، چون باتری‌ها باید در سیستم بصورت STANDBY مورد بهره برداری قرار گیرند لذا سلامت ان‌ها در زمان بهره برداری درهر لحظه‌ای نیاز است.

34- پس ار قطه شارژر باید اقدام به سرویس و تست باتری‌ها نمود و مقادیر ولتاژ و جریان باتری‌ها را هر ۵ دقیقه ثبت کرد. همچنین باتری‌ها را نیز تست و سرویس کرده و با توجه به کم نشدن ولتاژ کل DC تا کامل شدن زمان دشارژ، کار را ادامه می‌دهیم.

35- در انت‌ها شارژر را وصل می‌کنیم تا باری‌ها در مد شارژ EQUALIZE شارژ شوند و اگر این مد در شارژر در دسترس نبود باید بصورت دستی جریان و ولتاژ را حداقل برای ۲ ساعت افزایش دهیم.

36- شارژر را قبل ار قطع وارسی کرده و طبق چک لیست مقادیر را یاد داشت میکنیم.

37- پس از قطع شارژر را سرویس می‌کنیم. دقت در سفت بودن ترمینال‌ها و زدودن گرد و غبار بروی برد کنترلی تاثیر بسزا در عمر شارژر دارد.

38- دقت در صحیح بودن مقادیر نشاندهنده‌ها و پیوسته بودن جریان هوای خنک اطراف شارژر، ثبات دستگاه و بسته بودن کابل زمین را چک کنید.

39- نکته مهم در بهره برداری و اجرای مانور در شرایط رفع عیب بروی باتری‌ها و شارژر آنست که کابل باتری‌ها و شارژر باید در داخل تابلو توزیع DC با هم موازی شوند و هر یک از این دو ورودی دارای فیوز مناسب باشند.

گروه تحقیق و توسعه تالی الکتریک

برچسب زده شده با