مقالات › دانشنامه برق 

اسیلوسکوپ ها دارای دو نوع دیجیتال و آنالوگ میباشد که نحوه کار کردن با هر کدام متفاوت است.

قبل از شروع کار با اسیلوسکوپ باید دو کار انجام دهیم:

الف) تنظیمات اولیه: کلید های Gain Variable Control رو که به صورت کلیدی کوچکتر بر روی کلیدهایVolt/DiV  و Time/Div(طوسی رنگ) وجود داره تا انتها در جهت عقربه های ساعت بچرخونید.
در اسیلوسکوپ های آنالوگ کلیدهای کشویی رو به بالا وکلیدهای فشاری همه بیرون باید باشد.

ب) کلید سه حالته ی AC GND DC رو برای هر دو کانال در حالت GND قراربدید و با دستگیره ی Position محور عمودی رو روی صفر قرار بدید. بوسیله ی کلیدهای Intensity و Focus  به ترتیب شدت نور و نازکی موج رو تنظیم کنید و بعد از تنظیم زمین کلیدها رو در وضعیت DC قرار بدید.

تعداد خونه های عمودی محصور شده رو از قله تا پایین ترین نقطه ی موج بشمارید و در Volt/Div اون کانال ضرب کنید. عدد به دست اومده اندازه ی دامنه ی P-P موج خواهد بود. به عنوان مثال اگر در حالتی که VOLT/DIV روی عدد 2 وتعداد خانه های محصور شده توسط موج در راستای عمودی برابر 3.4 باشد انگاه برای بدست اوردن مقدار ولتاژاز ضرب این دو عدد داریم: دامنه(ولتاژ) = عدد volt/div  ×  تعداد خانه های عمودی
3.4×2 =  6.8 V

الف ) تعداد خانه های افقی رو که در امتداد یک دوره ی تناوب قرار گرفته اند در واحد Time/Div ضرب کنید و عدد به دست اومده رو معکوس کنید تا فرکانس موج بدست بیاد.مثلا عدد time/div روی ms50  وتعداد خانه های افقی در یک دوره برابر 5.2
(پریود T =  عدد time/div   ×    تعداد خونه های افقی)
5.2×   50ms  =260ms
F=1/T=1/260ms=3.8hz    <=فرکانس

ب) روش تطبیق:
در این روش تطبیق موجی را که فرکانسش را می خواهیم بدست اوریم را با موجی که می توانیم فرکانسش را اندازه بگیریم مقایسه می کنیم , فرکانس معلوم را انقدر تغییر می دهیم تا با فرکانس مجهول برابر شود به این ترتیب می توانیم مقدار فرکانس مجهول را بخوانیم .

همانطور که می دانیم از اسیلوسکوپ فقط برای اندازه گیری ولتاژ می توان استفاده کرد و نمی توانیم جریان را با ان اندازه بگیریم , برای این کار یک مقامت 1 اهمی در مدار سری می کنیم وطبق قانون اهم در این حالت داریم  V=RI  و R=1? پس داریم V=1×I  (یعنی V با I برابر خواهد بود ) وبا اندازهگیری ولتاژ در واقع جریان را هم اندازه گرفته ایم.

کلید INV :این کلید سیگنال را معکوس می کند وبرای محاسبه اختلاف پتانسیل استفاده می شود.به این صورت که اگر V1 ورودی CH1  وV2  ورودی CH2 باشد برای اختلاف پتانسیل  V2-V1  به صورت زیر عمل می کنیم:
CH1 را با معکوس CH2 جمع می کنیم(یعنی روی مد ADD قرار میدهیم وبرای کانال دو دکمه INV زده می شود).
CH1   [ADD]   ([INV]  CH2) =CH2-CH1=V2-V1

الف) روش حوزه ی زمانی : در این روش اسیلوسکوپ را در مد DUAL قرار داده وسیگنال های کانال 1و2 رابا هم نمایش میدهیم سپس از روی نمودار و با توجه به مقادیر T و T0 و از روابط زیر اختلاف فاز را محاسبه می کنیم.
ب) روش لیساژور : در روش لیساژور برای محاسبه اختلاف فاز , اسیلوسکوپ را در مد X-Y قرار می دهیم و بعد از ظاهر شدن شکل موج لیساجوس پایدار با توجه به شکل ظاهر شده و رابطه زیر اختلاف فاز را محاسبه می کنیم .(بعد از وصل دو سیگنال به کانال ها  ابتدا هر دو کانال را روی مد GND قرار می دهیم تا نقطه نورانی ایجاد شده را در وسط محور مختصات تنظیم کنیم.وسپس روی مد DC  قرار دادده تا اختلاف فاز را به دست آوریم.

اسیلوسکوپ دیجیتال بدلیل بروز بودن، کاربری بسیار آسان تری نسبت به آنالوگ ها دارد. علی الخصوص داشتن صفحه نمایشگر رنگی باعث تفکیف راحت تر سیگنال ها می شود.
در اسیلوسکوپ های دیجیتال بدلیل داشتن علامت کنار محور های x و y تنظیمات صفر براحتی قابل اجراست و نیازی به صفر کردن سیگنال(GND) نیست. با این حال دارای مد های AC/DC/GND میباشد.

                                                       

زمان نمایش سیگنال در صورت اطلاع از مشخصات سیگنال میتوان با تنظیمات volt/div و time/div سیگنال مطلوب را مشاهده کرد. اما ویژگی حائز اهمیت اسیلوسکوپ های دیجیتال، داشتن آپشن Auto Set میباشد. با استفاده از این آپشن، اسیلوسکوپ بهترین شکل موج را نمایش میدهد.

برای این کار نیازی به اندازه گیری دستی و محاسبات اضافی نیست. تنها کافی است از آپشن اندازه گیری اتومات اسیلوسکوپ دیجیتال سود برید. بطور مثال قابلیت اندازه گیری Vpp، Vrms، Frq، Period، Rise time و...